dr Maciej Kiełbowski | Co do zasady

Uchwaloną nowelizacją ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi rozszerza się zakres związania oceną prawną i wskazaniami co do sposobu załatwienia sprawy przez organ administracji. Powinno się to przyczynić do szybszego załatwiania spraw.

Szykuje się spora zmiana w postępowaniach sądowoadministracyjnych: nowelizacja, która wejdzie w życie 15 sierpnia 2015 roku, przewiduje ponad 80 zmian, w tym bardzo istotne.

Rada gminy, uchwalając miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, nie może postępować dowolnie. Z jednej strony związana jest postanowieniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania, a z drugiej – konstytucyjną zasadą proporcjonalności.

Terminem „zaskarżona decyzja” nie można operować w przypadku spraw rozpatrywanych w odmiennych trybach. Pojęcie to odnosi się tylko do tej samej przedmiotowo sprawy. Uczestnictwo pracowników administracji publicznej w postępowaniu zakończonym wydaniem decyzji w jednym trybie nie przekreśla możliwości podjęcia przez nich rozstrzygnięcia w trybie nadzwyczajnym.

Aby zagwarantować bezstronność sądu, polskie prawo przewiduje instytucję wyłączenia sędziego, którego obiektywizm w danej sprawie mógłby budzić wątpliwości. Przyczyną wyłączenia sędziego nie może być jednak subiektywne przekonanie strony o jego stronniczości.

Do tej pory było tak, że zaraz po ogłoszeniu wyroku (jego sentencji) sąd podawał ustnie zasadnicze motywy rozstrzygnięcia – omawiał najważniejsze kwestie, które w ocenie składu orzekającego należało w danej sprawie rozstrzygnąć. Obecnie po ogłoszeniu wyroku można już usłyszeć całe uzasadnienie.

Wniesienie powództwa przeciwko sądowi jako organowi wymiaru sprawiedliwości nie stanowi przeszkody uniemożliwiającej temu właśnie sądowi rozpoznanie sprawy. Co więcej, ochrona autorytetu władzy sądowniczej przemawia za rozpatrzeniem sporu właśnie przez ten sąd, jako właściwy według przepisów ustrojowych.

Pozyskiwanie informacji publicznej co do zasady nie podlega opłacie. Jednakże obowiązujące regulacje umożliwiają pobranie stosownej należności w sytuacji, w której podmiot udostępniający informację musi ponieść dodatkowe koszty związane z jej przekształceniem w inną formę bądź odmiennym sposobem jej udostępnienia, wskazanym przez wnioskodawcę.

Rozpoznając sprawę, organ administracji powinien zawsze dokonywać jednoznacznej wykładni prawa, która jest odpowiednia do stanu faktycznego sprawy. Jeśli będzie działał inaczej, może to w istotny sposób zaważyć na wyniku postępowania.

Zagadnienie, czy wygaśnięcie decyzji administracyjnej stanowi przeszkodę dla wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia jej nieważności, rozstrzygnął w jednym z niedawnych orzeczeń Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu.

Koszty postępowania administracyjnego z reguły ponosi organ administracji publicznej w granicach, w jakich wypełnia swoje ustawowe obowiązki. Czy można jednak odstąpić od tej zasady, i to nie na podstawie Kodeksu postępowania administracyjnego, ale przepisu szczególnego?

Możliwości te różnią się jednak przesłankami ich zastosowania. W razie wątpliwości, czy wniosek skierowany do organu jest podtrzymywany przed sądem, sąd wezwie skarżącego do wypowiedzenia się w tym zakresie i ewentualnego uzupełnienia wniosku.