Święty Mikołaj bez hamulców?
W Wigilię będziemy wypatrywać na niebie nie tylko pierwszej gwiazdki, ale także Świętego Mikołaja i jego reniferów. Ale czy mamy pewność, że Święty Mikołaj właśnie tak podróżuje? Może zwyczajnie porusza się drogami? Jakie warunki musiałby spełnić jego pojazd zaprzęgowy, gdyby okazało się, że Święty Mikołaj jest uczestnikiem ruchu drogowego?
Gdyby Święty Mikołaj przemieszczał się swoim pojazdem zaprzęgowym po lądzie, byłby wówczas kierującym, czyli zgodnie z art. 2 pkt 20 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (dalej jako: „p.r.d.”) osobą, która między innymi kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów. Nie byłby on natomiast kierowcą, a więc osobą, która jest uprawniona do kierowania pojazdem silnikowym lub motorowerem (art. 2 pkt 21 p.r.d.), chyba że posiadałby stosowne uprawnienia do kierowania nimi.
Reniferem po poboczu
Na mocy art. 16 ust. 5 p.r.d. Święty Mikołaj jako kierujący pojazdem zaprzęgowym byłby zobowiązany do poruszania się po poboczu, czyli po części drogi, która przylega do jezdni (art. 2 pkt 8 p.r.d.). Wyjątkiem byłaby sytuacja, gdyby taka jazda utrudniała przemieszczanie się pieszych, czy też gdyby pobocze było w stanie uniemożliwiającym poruszanie się po nim pojazdu zaprzęgowego. Wówczas Święty Mikołaj mógłby przemieszczać się po jezdni, a więc fragmencie drogi przeznaczonym do ruchu pojazdów (art. 2 pkt 6 p.r.d.). Obowiązywałaby go oczywiście zasada ruchu prawostronnego (art. 16 ust. 1 p.r.d.) oraz reguła dotycząca jazdy jak najbliżej prawej krawędzi jezdni (art. 16 ust. 4 p.r.d.). Ponadto, zgodnie z art. 34 ust. 5 pkt 2 p.r.d., Świętemu Mikołajowi zakazana byłaby jazda obok innego uczestnika ruchu na jezdni, a tym jest: pieszy, kierujący bądź inna osoba, która przebywa w pojeździe lub na pojeździe znajdującym się na drodze (art. 2 pkt 17 p.r.d.). Nie mógłby też poruszać się autostradą (art. 2 pkt 3 p.r.d.), drogą ekspresową (art. 2 pkt 4 p.r.d.) i każdą inną drogą, przy której znajdowałby się znak B-8 oznaczający zakaz wjazdu pojazdów zaprzęgowych (§ 18 ust. 9 rozporządzenia z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych).
Przeciążanie reniferów wykluczone
Święty Mikołaj musiałby utrzymywać pojazd i zaprzęg w stanie umożliwiającym mu panowanie nad nimi (art. 34 ust. 2 p.r.d.). Jego renifery powinny nie tylko pozwalać sobą kierować, ale być także wystarczająco sprawne fizycznie i niepłochliwe (art. 34 ust. 1 p.r.d.). Święty Mikołaj nie mógłby doprowadzić do przeciążenia swoich zwierząt (art. 34 ust. 5 pkt 1 p.r.d.). Co więcej, odwołując się do art. 14 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (dalej jako: „u.o.z.”) dotyczącego kwestii używania zwierząt do pracy, Święty Mikołaj nie mógłby między innymi używać uprzęży, wędzideł, podków lub narzędzi, które powodowałyby obrażenia ciała reniferów, wykorzystywać do pracy chorych lub niedożywionych zwierząt, czy przymuszać renifery do wyczerpującego kłusa lub galopu. Naruszenie powyższych zakazów stanowiłoby wykroczenie, za które grozi kara aresztu lub grzywna (art. 37 ust. 1 u.o.z.).
Wyposażenie pojazdu zaprzęgowego
Sanie Świętego Mikołaja musiałyby być wyposażone w dzwonki lub grzechotki (art. 34 ust. 5 pkt 4 p.r.d.). Aby zapewnić ich widoczność, pojazd zaprzęgowy powinien mieć również z przodu dwa białe światła pozycyjne i dwa białe światła odblaskowe, a z tyłu dwa czerwone światła pozycyjne i dwa czerwone światła odblaskowe. Z boku sań powinna zaś znajdować się tabliczka z imieniem, nazwiskiem oraz adresem właściciela (§ 55 ust. 1 rozporządzenia z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia). Ta ostatnia informacja pozwoliłaby uciąć spory co do miejsca zamieszkania naszego grudniowego gościa.
Na mocy art. 34 ust. 5 pkt 3 p.r.d. zabronione byłoby pozostawienie pojazdu zaprzęgowego bez zabezpieczenia go przed ruszeniem. Z kolei w pewnych sytuacjach konieczne byłoby nawet posiadanie w pojeździe zaprzęgowym hamulca, uruchamianego z miejsca kierującego. Byłoby to wymagane, gdyby na danym obszarze uchwałę w tym przedmiocie wydała rada powiatu (art. 67 ust. 2 p.r.d.).
Ze względów bezpieczeństwa ruchu drogowego Święty Mikołaj jako kierujący pojazdem zaprzęgowym musiałby sprostać między innymi powyższym wymaganiom. A nam nie pozostaje nic innego jak życzyć Świętemu Mikołajowi szerokiej drogi. Bo przecież im szersze drogi, tym szersze sanki, a im szersze sanki, tym więcej prezentów się na nich zmieści.
Julia Dolna, praktyka transakcji i prawa korporacyjnego kancelarii Wardyński i Wspólnicy
