Artykuły | Co do zasady

Programy compliance zyskują na popularności w szczególności w związku z projektowaną nową ustawą o odpowiedzialności karnej podmiotów zbiorowych – jako argument obrony przed taką odpowiedzialnością. W pierwszej jednak kolejności compliance powinno stanowić narzędzie zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organizacji, zwłaszcza w kontekście coraz liczniejszych obowiązków regulacyjnych. Na obu płaszczyznach – by spełniać swoje funkcje – program compliance musi być efektywny.

Minęło już ponad 18 lat, odkąd spółka Enercon GmbH produkująca turbiny wiatrowe zgłosiła do rejestracji w EUIPO kolorowy znak towarowy przedstawiający słup z pasami w różnych odcieniach zieleni i bieli. Trybunał wydał wyrok, w którym ostatecznie rozstrzygnął kwestię zakresu ochrony.

W ostatnim czasie został udostępniony projekt ustawy o minimalnej odległości dla planowanego przedsięwzięcia sektora rolnictwa, którego funkcjonowanie może wiązać się z ryzykiem powstawania uciążliwości zapachowej. Projekt nowelizacji powstał w odpowiedzi na zwiększającą się liczbę skarg i wniosków składanych w związku z emisją odorów przez instalacje chowu i hodowli zwierząt.

Nowa ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych ma wprowadzić surowsze kary i środki karne, a także nowe zasady prowadzenia postępowań przeciwko m.in. spółkom. Ustawodawca zamierza zrezygnować z konieczności wcześniejszego „rozliczenia” przestępnej działalności osób fizycznych (prezesów, członków zarządów czy prokurentów). W efekcie prokuratorzy będą mogli przekierować odpowiedzialność z bezpośrednich sprawców na posiadające kapitał spółki, które mają możliwość płacenia surowych kar pieniężnych.

W wyroku z 21 marca 2019 r. (C-443/17) Trybunał Sprawiedliwości UE przypomniał o potrzebie ścisłej i zawężającej interpretacji pojęcia produktu podlegającego ochronie na podstawie rozporządzenia WE 469/2009 dotyczącego dodatkowego świadectwa ochronnego dla produktów leczniczych. Trybunał podkreślił, że pojęcie to obejmuje wyłącznie składnik aktywny produktu leczniczego, nie zaś kombinację z innymi substancjami niemającymi samodzielnego działania terapeutycznego.

Wiele osób narzeka na nadmiar regulacji dotyczących ochrony środowiska. Nakazy i zakazy dyktowane potrzebą ochrony środowiska dotyczą coraz bardziej szczegółowych i wydawałoby się – bagatelnych aspektów działalności człowieka. Niekiedy trudno uchwycić ich istotę i zrozumieć, jak nowe rozwiązania prawne mają zapobiec degradacji środowiska. Tak naprawdę jednak te rozwiązania nie idą jeszcze tak daleko, jak powinny.

Dyskusja, czy wdrożenie i stosowanie programu zgodności (compliance) jest ogólnym obowiązkiem prawnym, trwa nie od dziś. Compliance jest narzędziem zarządzania procesami operacyjnymi w organizacji, przeciwdziałania nieprawidłowościom i mitygowania odpowiedzialności. Dlatego wydaje się wchodzić w zakres obowiązku należytej staranności, sankcjonowanej nie tylko na płaszczyźnie karnej.

Oceniając powojenną sytuację prawną budynków posadowionych na gruntach objętych działaniem dekretu warszawskiego, eksponuje się obecnie okoliczności faktyczne związane z wojennymi zniszczeniami budynków oraz trwaniem postępowań dekretowych. Ma to na celu pozbawienie lub ograniczenie praw właścicielskich do tzw. budynków piątkowych. Tymczasem konstrukcja budynku dekretowego jest wyrafinowanym konceptem prawnym, przy którego ocenie należy uwzględniać ówcześnie obowiązujące przepisy i orzecznictwo.

Urzędy mają 12 miesięcy na wydanie zaświadczeń potwierdzających przekształcenie użytkowania wieczystego w prawo własności (termin ich wydania upływa 2 stycznia 2020 r.). Dlatego ustanowiono przepis przejściowy, zgodnie z którym opłatę należną za rok 2019 wnosi się w terminie do 29 lutego 2020 r. Czy jednak warto korzystać z tego wydłużenia? I czy będzie wówczas nadal przysługiwać wysoka bonifikata za przekształcenie? A podatek od nieruchomości – czy on również ulegnie zmianie?

Ministerstwo przedsiębiorczości i technologii przedstawiło długo wyczekiwany projekt ustawy o rekompensatach dla przemysłu energochłonnego w związku ze wzrastającymi kosztami polityki klimatycznej.

Jedną z podstawowych rzeczy, jaka zapewne zostanie zabezpieczona w toku przeszukania przez organ ścigania, jest telefon komórkowy bądź inne urządzenie elektroniczne, jeśli zachodzi „uzasadnione podejrzenie”, że może ono zawierać informacje świadczące o popełnieniu czynu zabronionego. Telefony komórkowe są atrakcyjnym źródłem informacji o życiu ich posiadacza. Korzystają z tego organy ścigania, wydobywając z nich złoża informacji mogące przeobrazić się w materiał dowodowy. Co jednak z tajemnicą korespondencji?

16 marca 2019 r. weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo własności przemysłowej. Jest ona rezultatem implementacji do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z 16 grudnia 2015 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych. Nowelizacja, choć nie jest rewolucyjna, z pewnością będzie miała doniosłe znaczenie praktyczne.