spory sądowe | Co do zasady

W toku realizacji inwestycji budowlanych bardzo często pojawia się problem prac dodatkowych lub zamiennych: wykonawcy dopatrują się ich w nawet nieznacznych odstępstwach od pierwotnych założeń i żądają z tego tytułu podwyższenia wynagrodzenia. Z kolei inwestorzy nie tylko oczekują wykonania wszystkich poleceń w ramach umówionej ceny, ale dodatkowo traktują sprzeciw jako naruszenie umowy. Sytuacja ma się analogicznie na linii wykonawca – podwykonawca. Realia inwestycji często wymuszają jednak wykonanie danych prac nawet wtedy, gdy strony odmiennie oceniają ich charakter i nie podpisują na nie osobnej umowy. Czy mimo to należy się za nie dodatkowe wynagrodzenie?

Dziś, tj. 21 września 2017 r., częściowo wchodzi w życie Kompleksowa Umowa Gospodarczo-Handlowa (Comprehensive Economic and Trade Agreement) między Unią Europejską a Kanadą – czyli CETA. Podobnie jak inne inicjatywy tego rodzaju w ostatnich latach, porozumienie to wzbudza duże kontrowersje, które zapewne odżyją przy okazji ratyfikacji konwencji w poszczególnych państwach członkowskich Unii. Nie podejmując się oceny, czy rację mają przeciwnicy czy też zwolennicy CETA, przedstawiam zwięzłą tego, czym ona jest (i czym nie jest) od strony prawnej.

Instytucja wniosku o wyjawienie środków dowodowych dostępna od niedawna w polskim porządku prawnym w sprawach dotyczących odszkodowania za szkodę wyrządzoną czynami naruszającymi prawo antymonopolowe wywołała dyskusję nad kształtem postępowania dowodowego w polskim procesie cywilnym. Czy polska procedura cywilna powinna w szerszym zakresie dawać stronom prawo do żądania od przeciwnika wyjawienia dowodów?

Rosyjskim odpowiednikiem nadania klauzuli wykonalności jest wystawienie przez sąd certyfikatu wykonawczego («исполнительный лист»), nieznanego w polskim systemie prawnym. Czy jest on potrzebny, żeby uzyskać wykonanie orzeczenia w Polsce?

Kodeks spółek handlowych zakazuje członkom zarządu spółek kapitałowych podejmowania działalności konkurencyjnej. Zakaz ten służy ochronie interesu gospodarczego spółki. Co jednak może zrobić spółka, gdy dojdzie do naruszenia zakazu konkurencji?

Ostatnie orzeczenia sądów, zarówno ochrony konkurencji i konsumentów, jak i administracyjnych, zdają się ostatecznie przesądzać, który sąd jest właściwy do rozstrzygania sporów z URE co do zawartości wykazów.

Półtora miesiąca temu, 1 czerwca 2017 r., weszły w życie zmiany w pozwach zbiorowych – ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym. Są one istotne i dotyczą dwóch kwestii – zakresu roszczeń, które mogą być zgłaszane w postępowaniu grupowym, oraz przebiegu samego postępowania. Zmiany w pozwach zbiorowych warto śledzić, ponieważ ten rodzaj postępowania jest korzystny dla wszystkich – sądów, pełnomocników oraz stron.

Największe kontrowersje w orzecznictwie sądowym w sprawach odszkodowawczych przeciwko podmiotom władzy publicznej budzi przesłanka niezgodności działań lub zaniechań z prawem. Jej wykazanie wymaga przedstawienia wywodu pozwalającego scharakteryzować konkretne działania lub zaniechania organów publicznych jako nielegalne.

Jeśli szkoda została wyrządzona przez wadliwy akt normatywny, można mieć wątpliwości, od kogo dochodzić odszkodowania: od Skarbu Państwa czy od jednostki samorządu terytorialnego, zwłaszcza jeśli np. działania jednostki nie można uznać za bezprawne.

Dochodzenie od Skarbu Państwa naprawienia szkody wyrządzonej przez wydanie wyroku niezgodnego z prawem wymaga uprzedniego stwierdzenia tej niezgodności we właściwym postępowaniu. Przepisy regulujące uzyskanie tego prejudykatu wywołują jednak poważne wątpliwości.

Jak ocenić, czy postępowanie sądowe jest przewlekłe, i jak dochodzić odszkodowania, jeśli przewlekłość postępowania spowodowała szkodę.

Wadliwość (nielegalność) decyzji podatkowej to nie wszystko – trzeba jeszcze wykazać szkodę oraz normalny związek przyczynowy pomiędzy wydaniem takiej decyzji a szkodą.