Badanie prawne uchwał zgromadzenia wspólników
Wady prawne takich uchwał mogą mieć daleko idące skutki prawne, niekiedy podważające w ogóle gospodarczy sens dokonywania transakcji, wpływając na skuteczność czynności prawnych dokonanych przez spółkę.
Jednym z istotnych elementów badania due diligence poprzedzającego nabycie udziałów lub akcji spółki kapitałowej powinna być weryfikacja uchwał podjętych przez zgromadzenie wspólników (walne zgromadzenie) tej spółki.
Takie uchwały mogą w pośredni lub bezpośredni sposób istotnie kształtować sytuację prawną lub gospodarczą spółki, która ma być przedmiotem transakcji. W konsekwencji wystąpienie wad prawnych uchwał zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) lub możliwość wzruszenia takich uchwał mogą podważać sens nabycia spółki, potencjalnie prowadząc do całkowitej zmiany sytuacji prawnej lub gospodarczej spółki mającej być przedmiotem transakcji.
Na przykład regulacja Kodeksu spółek handlowych przewiduje sankcję nieważności umów zawartych przez spółkę, dla których zawarcia ustawa wymagała uprzedniego podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) wyrażającej stosowną zgodę. Do umów objętych powyższą regulacją należą w szczególności umowy nabycia lub zbycia przez spółkę nieruchomości (także prawa użytkowania wieczystego) oraz zbycia, wydzierżawienia lub obciążenia ograniczonym prawem rzeczowym przedsiębiorstwa spółki, a zatem umowy o kluczowym znaczeniu dla działalności gospodarczej spółki.
Należy mieć na uwadze, że sankcja nieważności będzie dotyczyć nie tylko umów zawartych bez uprzedniego podjęcia odpowiedniej uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia), lecz także takich umów, które wprawdzie zawarto za zgodą wyrażoną stosowną uchwałą, jeżeli następnie doszło do uchylenia lub stwierdzenia nieważności tej uchwały. Uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) lub stwierdzenie jej nieważności powoduje bowiem przywrócenie stanu prawnego sprzed chwili jej podjęcia, a zatem z punktu widzenia prawa uchwała jest traktowana jako nigdy nie podjęta.
Z powyższych względów poprzedzająca transakcję analiza ryzyk prawnych związanych z wadami uchwał zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia) spółki będącej przedmiotem transakcji może mieć kluczowe znaczenie dla ochrony interesów stron transakcji.
W zależności od rodzaju nieprawidłowości zidentyfikowanych w toku badania prawnego potencjalny inwestor ma w szczególności możliwość wyboru między przystąpieniem do transakcji ze świadomością ewentualnego ryzyka, żądaniem uwzględnienia ryzyka w treści dokumentów transakcyjnych lub (w sytuacjach skrajnych) odstąpieniem od transakcji.
Piotr Wcisło, Zespół Prawa Korporacyjnego, Restrukturyzacji Spółek i Kontraktów Handlowych kancelarii Wardyński i Wspólnicy
Zobacz także K. Libiszewski, P. Wcisło, Ryzyka korporacyjne związane z wadami prawnymi uchwał zgromadzenia wspólników lub walnego zgromadzenia akcjonariuszy w: P. Ciećwierz, I. Zielińska-Barłożek (red.), Ryzyka prawne w transakcjach fuzji i przejęć, Warszawa 2013, s. 126 i n.
