Krajowa Izba Odwoławcza | Co do zasady

Zgodnie z art. 22d ust. 2 ustawy p.z.p. zamawiający ma prawo, na każdym etapie postępowania, uznać, że wykonawca nie posiada wymaganych zdolności, jeżeli zaangażowanie zasobów technicznych lub zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze może mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia. W jaki sposób zamawiający może właściwie skorzystać z tego uprawnienia, aby zabezpieczyć należytą realizację zamówienia, ale nie naruszyć interesów wykonawcy? Na te i inne pytania odpowiada Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z dnia 3 lutego 2020 r. (KIO 105/20).

W treści SIWZ lub we wzorze formularza oferty często zdarzają się drobne błędy. Czy mogą one pociągać za sobą negatywne skutki dla wykonawców? Ważny głos w tej kwestii zajęła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 13 marca 2020 r. (KIO 423/20). KIO podkreśliła, że w razie różnic między opisem przedmiotu zamówienia a wzorem formularza oferty rozstrzygające znaczenie ma OPZ, a wykonawców nie można obciążać skutkami błędu, który zamawiający popełnił w treści dokumentacji.

Ilość oświadczeń i dokumentów składanych przez wykonawców w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia wymusiła na ustawodawcy wprowadzenie mechanizmów ograniczających biurokrację. Jednym z kluczowych przepisów w tym aspekcie jest art. 26 ust. 6 p.z.p., którego cel i praktyczne zastosowanie wyjaśniła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 13 marca 2020 r. (KIO 439/20).

Wykonawca, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, może złożyć odwołanie wobec nieodrzucenia pozostałych ofert bądź pozycji w rankingu. Sam fakt złożenia oferty oraz okoliczność, że nie doszło do zawarcia umowy, wystarczą, aby uznać istnienie interesu, o którym mowa w art. 179 ust. 1 p.z.p.

Grudniowy wyrok KIO rozprawia się z informatycznym aspektem kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Mimo że wykonawca kupił podpis elektroniczny od zaufanego dostawcy, podpisany tym podpisem JEDZ został uznany za nieważny.

Zamawiający prowadził postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego o wartości zamówienia przekraczającej progi unijne. Zamawiający ustanowił w SIWZ warunek udziału w postępowaniu, zgodnie z którym wykonawca powinien wykazać, że w każdym z trzech ostatnich lat obrotowych osiągnął obrót roczny w wysokości nie mniejszej niż 387 000 PLN. Warunek ten stał się źródłem sporu zamawiającego z wykonawcą.

Sposób podpisania oferty regulują przepisy Kodeksu cywilnego. W ich świetle podpis złożony na końcu oświadczenia woli, jakim jest oferta wykonawcy, obejmuje całą treść go poprzedzającą, wystarczy więc, aby uznać ofertę za skutecznie podpisaną. Wymóg parafowania każdej strony oferty, stawiany czasem przez zamawiających, należy uznać za mający charakter jedynie instrukcyjny. Niezachowanie tego formalnego wymogu przez wykonawcę nie może skutkować dla niego negatywnymi konsekwencjami.

W postępowaniach powyżej progów unijnych odwołanie wnosi się zasadniczo w terminie 10 dni. Czasem data początkowa tego terminu nie będzie identyczna z datą otrzymania określonej informacji od zamawiającego. W przypadku braku aktywności informacyjnej zamawiającego termin ten trzeba liczyć od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności można było powziąć wiadomość o okolicznościach stanowiących podstawę wniesienia odwołania.

Wykazanie braku przesłanek wykluczenia, często wymaga weryfikacji dokumentów wydawanych przez zagraniczne organy. Inaczej jest w przypadku zakazu ubiegania się o udzielenie zamówienia – jeśli nie orzekł o tym polski sąd, w trybie Kodeksu postępowania karnego, wykonawca nie musi podlegać wykluczeniu.

Zamawiający, który realizuje inwestycję w systemie „buduj”, zgodnie z istotą tego systemu bierze na siebie ryzyko dostarczenia kompletnej dokumentacji. Ponosi również ryzyko tego, że jego dokumentacja może okazać się niekompletna lub zdezaktualizowana.

Nieostateczna decyzja podatkowa, której nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności, nie podlega wykonaniu. Nieostateczność decyzji nie uchroni jednak wykonawcy przed wykluczeniem z postępowania, jeśli zamawiający przewidział w ogłoszeniu lub SIWZ możliwość wykluczenia wykonawcy naruszającego obowiązki dotyczące płatności podatków.

Wykonawca, który przygotował dokumentację stanowiącą podstawę opisu przedmiotu zamówienia, jeśli chce wziąć udział w przetargu, musi udowodnić, że jego udział nie zakłóci konkurencji. Czasem dowodu takiego nie da się skutecznie przeprowadzić, bo przewaga konkurencyjna takiego wykonawcy nad resztą jest niezaprzeczalna.