prawo pracy | Co do zasady

W wyroku z 19 stycznia 2017 r. (I PK 33/16) Sąd Najwyższy orzekł, że w określonych okolicznościach pracodawca może nałożyć na pracownika obowiązek informowania o zamiarze podjęcia dodatkowej działalności zawodowej. Niewypełnienie tego obowiązku może nawet uzasadniać rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Wcześniej Sąd Najwyższy potwierdził też, że w umowie o pracę można zastrzec obowiązek informowania pracodawcy o dodatkowym zatrudnieniu, nawet jeżeli jest ono niekonkurencyjne wobec działalności pracodawcy.

Przepisy prawa nie przewidują wyraźnie możliwości ani trybu zmiany harmonogramu. Warto te kwestie uregulować w przepisach wewnątrzzakładowych.

Dla osób odpowiedzialnych za zapewnienie, że działalność firmy odbywa się zgodnie z prawem, istotne jest śledzenie bieżących zmian w prawie, których od pewnego czasu jest niemało. Czasami drobna zmiana w tekście ustawy jest ogromną zmianą w rzeczywistości. Warto więc w ramach przeglądu compliance zwrócić uwagę na kilka nowo wprowadzonych lub zapowiadanych zmian w prawie.

Prawidłowa kwalifikacja wyjazdu pracownika nie jest łatwa. Ocena, czy wyjazd stanowi podróż służbową w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy, ma jednak istotne znaczenie dla ewentualnej odpowiedzialności pracodawcy wobec pracowników, ZUS i organów podatkowych.

Koniec z ryczałtowymi kosztami zastępstwa procesowego w sprawach o podleganie obowiązkowi ubezpieczeń społecznych.

Porozumienie stron jest „najbezpieczniejszym” trybem rozwiązania umowy o pracę. Czasami zdarza się jednak, że mimo zawarcia porozumienia sprawa i tak trafia do sądu, bo pracownik podważa zawarte porozumienie, powołując się na wadę złożonego przez siebie oświadczenia woli.

Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych może zostać uchylona, jeśli liczba członków zakładowej organizacji związkowej spadnie poniżej dziesięciu. Nie zawsze jest jednak jasne, od kiedy następuje uchylenie tej ochrony.

Po lipcowej nowelizacji Prawa zamówień publicznych zamawiający ma obowiązek wskazywać, które czynności wykonywane w trakcie realizacji zamówienia mieszczą się w definicji stosunku pracy z art. 22 § 1 Kodeksu pracy. Musi też wymagać od wykonawców, by zatrudniali osoby wykonujące te czynności na podstawie umowy o pracę, oraz sprawdzać, czy wywiązują się oni z tego obowiązku.

Żaden przepis prawa nie gwarantuje nawet minimalnej rekompensaty za powstrzymywanie się od działalności konkurencyjnej po ustaniu zatrudnienia na podstawie umów cywilnoprawnych. Taki zakaz konkurencji może być jednak uznany za sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.

Chociaż nowa dyrektywa nie wywrze bezpośredniego wpływu na przepisy dotyczące treści stosunku pracy i umowy o zakazie konkurencji, dopuszcza przekazywanie tajemnic przedsiębiorstwa przez pracowników ich przedstawicielom, a także może stanowić krok w stronę uregulowania sytuacji prawnej sygnalistów.

Żeby obciążyć pracodawcę składkami na ubezpieczenia społeczne od przychodów jego pracowników osiąganych z umów cywilnoprawnych zawartych z podmiotem trzecim, nie wystarczy ustalenie, że z efektów pracy wykonanej na podstawie takich umów korzysta grupa spółek, do której należy pracodawca.

W realiach współczesnej globalizującej się gospodarki opartej na wiedzy konsolidacje przedsiębiorstw są dość powszechnym zjawiskiem – nierzadko także w przypadku dotychczasowych konkurentów. Naturalnym elementem takiej konsolidacji jest zwykle redukcja zatrudnienia. Jest ona dla łączących się konkurentów źródłem trudnych do wyeliminowania ryzyk prawnych. Czy ich sytuacja faktycznie jest patowa?